Muhsin Kalemi Kırık

Sinema tarihimizin en iyilerinden... Yavuz Turgul çok sayıda film çekti, bir o kadar da senaryo yazdı ama bu film sadece bir başeser değil, aynı zamanda da bir şaheser. Hani 'nasıl anlatsam, nerden başlasam' ile girip,'kaç kişiydik o zaman, kaç kişi kaldık şimdi' diye sormak lazım Muhsin Bey'e. Ama kendimi onlar arasında gördüğüm için değil, şarkı gelişi işte. Çam halindeyken 'eski kırık bardaklar'a dönüşen, yitirilen değerlere bir ağıt. Safiye Ayla başta olmak üzere Türk Sanat Müziği'ne bir saygı duruşuna geçilerken; adabında rakı içmeye, çiçeklere, kalan son azınlığa, 'sözünün eri' olmak için gösterilen azim, kararlık ve onura pek çoğu maalesef bugün tedavülden kalkmış 'eski güzel günleri' hatırlatan ve hatta yaşatan bir niteliğe sahip bir film Muhsin Bey. Bununla birlikte, Uğur Yücel'in canlandırdığı Ali Nazik karakteri üzerinden getirilen çatışma, Doğu'nun eleştirilmesinden ziyade, lümpenliği ve şirazesinden sapmış bir şark kültürünü hedef tahtasına koyuyor. Nitekim Eşkıya'da bunun neredeyse tam tersi olurken, 'yönetmenin burada neye seslendiği' daha net görülebilir. Yine filmde bu karşı, yayılmacı ve istilacı kültürün nasıl sığınmacı bir yapıdayken, başat bir hale dönüştüğünü; yani mazlumun zalim haline gelişini gözlemlemek mümkün. Aslında bu temaya benzer nitelikteki ünlü 'avken avcı olma' hikayesi Yavuz Turgul'un 1990 yapımı Aşk Filmlerinin Unutulmaz Yönetmeni filminde görülebilir. Bu açıdan da belki Yavuz Turgul için auteur bile denilebilir.
Artık bağlayalım. Müzikler Atilla Özdemiroğlu'ndan, Şener Şen Muhsin Bey rolünde klişe ifadeyle 'oynamıyor yaşıyor'; Uğur Yücel, Sermin Hürmeriç, Osman Cavcı ve Doğu Erkan da yapbozu başarıyla tamamlıyorlar. Nefis bir iş, Türk Sineması için 'emsali görülmemiş bir galibiyet'.